"Atatürk'ün Kaptanı" Mezarı Başında Anıldı

Türk Uzakyol Gemi Kaptanları Derneği’nin girişimiyle düzenlenen anma törenine Kaptan İsmail Hakkı Durusu’nun torunu Nejat Ulugöl de katılım gösterdi.

16 Mayıs 2013 Perşembe günü saat 11.30’da Feriköy Mezarlığı’nda gerçekleştirilen “Kaptan İsmail Hakkı Durusu’yu Anma Töreni”nde Türk Uzakyol Gemi Kaptanları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Kapt. Cengiz Karabüber ve beraberindekiler mezara çelenk bıraktılar. Karabüber aynı zamanda törende bir de konuşma yaptı.

Karabüber'in konuşma metni aşağıdaki gibidir.

"Sayın meslektaşlarım, değerli ağabeylerim ve kardeşlerim, saygıdeğer basın mensupları; sizleri şahsım ve yönetim kurulum adına saygı ve sevgi ile selamlarım.

Biz Denizciler için çok anlamlı olan bugün, burada, 16 Mayıs 1919 tarihinde Mustafa Kemal ve 18 kader arkadaşını İstanbul’dan alarak Samsun’a götüren Kaptan İsmail Hakkı Durusu'yu anmak için toplanmış bulunuyoruz.

İsmail Hakkı Durusu 1871 yılında Kayseri Zincidere'de doğmuştur. Kendisi Posluoğullarından Hacı Ahmet Bin İbrahim'in oğlu olup annesi ise Hatice Hanım'dır. Aziz ismindeki kardeşi askerlik görevini sürdürürken vefat etmiştir. Fatma Hanım ile evli olan Kaptan Durusu'nun Safiye Ulugöl isimli kızından Lemi, Nejat ve Bilgin isimlerinde üç torunu bulunmaktadır. Kaptan Durusu'nun torunu Nejat Ulugöl bugün aramızda yer alarak bu anma töreninde biz denizcileri yalnız bırakmamıştır. Kendisini saygıyla selamlıyorum.

İsmail Hakkı Kaptan çocukluğunu geçirdiği Zincidere Şehir Yatılı Mektebi'nde ilk ve orta öğretimini tamamladıktan sonra İstanbul Heybeliada Mekteb-i Fünun'u Bahriyeyi Şahane'ye bağlı olan Ticari Kaptan Mektebi'ne yatılı olarak girmiştir. 1891 yılında stajyer kaptan olarak mezuniyetinden sonra tesadüfen ilk stajyer kaptanlık görevine de Kayseri isimli vapurda başlamıştır. Daha sonra bir çok gemide görev almış 1 Nisan 1915 tarihinde Osmanlı Seyr-i Sefain İdaresi'nin Doğan Vapuru kaptanlığına, 1 Mayıs 1919'da ise Bandırma Vapuru süvari kaptanlığına atanmıştır. 16 Mayıs 1919 tarihinde akşamüzeri Mustafa Kemal'in görevlendirmesi üzerine tarihi yolculuğuna başlamış ve Samsun'a hareket etmiştir. Düşman karakol gemilerinin Bandırma vapurunu görmemesi için adeta sahile yapışarak seyretmiş ve bu tarihi sefer başarı ile tamamlanmıştır. Bu çıkış Türk istiklal meşalesinin ilk ateşidir.

Kaptan İsmail Hakkı Durusu, Karadeniz kıyılarını çok iyi biliyordu, keza sığlıkları, kayalıkları,  tehlikeli ve kuvvetli akıntıları bilmeseydi bu sefer gerçekleşemezdi. Çünkü günümüzde yapılan seyirlerde olduğu gibi açıktan giderek Samsun’a ulaşmayı planlasaydı, devriye gezen düşman gemilerine yakalanması kaçınılmaz olacaktı.

Kaptan İsmail Hakkı Durusu’nun yaptığı seyir planında; sahile olabildiğince yakın seyretmesinin diğer bir nedeni ise düşman gemileri tarafından fark edilmesi ve düşman ateşine maruz kalması halinde, gemiyi baştankara ederek ülkenin kurtuluşu için tüm Türk Halkının umut bağladığı Mustafa Kemal ve arkadaşlarını sağ salim karaya çıkarmaktı.

Kaptan İsmail Hakkı Durusu’nun yapmış olduğu bu çok değerli ve kutsal seferin ülke kurtuluşunun temel taşlarından birisini oluşturduğu yadsınamayacak bir gerçektir.

İsmail Hakkı Kaptan bu kutsal görevin kendisinde yarattığı duyguların etkisi ile ileride çıkacak soyadı kanunu nedeniyle “Durusu” soyadını almıştır.

İsmail Hakkı Kaptan; Büyük zaferin ardından, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş coşkusunu da yaşayacak olan Türk halkına bu gurur ve sevinci yaşatan Mustafa Kemal ve dava arkadaşları ile kısa bir süre de olsa birlikte olmanın ve onlara bu kutsal yolculukta hizmet edebilmiş olma gurur ve heyecanını yaşamıştır.

Kaptan Durusu 1922 yılında yaş haddinden emekli olmuş ve Kasımpaşa'daki mütevazi evine çekilmiştir. 1940 yılında vefat eden kaptanımızı ve mürettebatını saygı ve minnet ile anıyoruz, ruhunuz şad mekanınız Cennet olsun."

Kaptan Cengiz Karabüber'in konuşmasının ardından Kaptan İsmail Hakkı Durusu’nun torunu Nejat Ulugöl de kısa bir konuşma yaparak, dedesi hakkında medyada ve tarih kitaplarında yer alan yanlış bilgiler dolayısıyla duyduğu üzüntüyü ifade etti. Ulugöl konuyla ilgili olarak Türk Tarih Kurumu'na, gerekli düzeltmelerin yapılması için, çağrıda bulundu.