Gelirleri düşen esnafın zorunlu araç değişiminde böylesi büyük bir fırsatı kaçırmamasını söyleyen Mustafa Demirbaş “KDV indirimi ve Halk Bankası üzerinden verilen devlet desteği büyük bir avantaj. Devlet kaynakları da sınırsız değil. Mart sonuna kadar olan bu imkanı ihtiyacı olan tüm otobüs esnafı iyi değerlendirmelidir” dedi.
FSM Demirbaş olarak 2018 Yılı Nasıl Geçti?
2018 yılı ekonomik açıdan özellikle yılın ikinci yarısı zorluydu. Fakat FSM Demirbaş olarak 2017 yılında gösterdiğimiz satış başarısını 2018 yılında da yakaladık. 2017 yılında yakaladığımız 891 araçlık satışı 2018 yılında 913 araç satışı ile geçtik. Hatta Ağustos, Eylül, Ekim ayları döviz fiyatlarının yükselmesinden ötürü duran piyasaya rağmen yıl genelinde ki satışlar ile 2018’i başarılı bir şekilde geride bıraktık.
FSM Demirbaş olarak 2018 bizim için bir ilki de barındırıyor. Yurtiçi taleplerin düşmesi ile biz de yurtdışı satışlarına başladık. 2018 bizim için ihracat yılı oldu diyebiliriz. Bizim için yeni bir pazar olmasına karşın yurtdışında da önemli satışlar gerçekleştirdik. 2019 yılında da yurtdışı satışlarımız artarak devam edecektir. Gün geçtikçe yurtdışında yeni pazarlar kazanıyoruz. 2018 yılında İtalya, Polonya, Özbekistan, Bulgaristan, Kazakistan Sırbistan, Azerbaycan gibi birçok ülkeye satışta bulunduk. Buralarda ki tecrübelerimizle yeni pazarlara giriş yapıyoruz. Kurların yükselişi ile ortaya çıkan fiyat avantajı, düşüşü ile biraz kayboldu. Fakat bu süreçte de biz pazarı, pazar da bizi tanıdı.
Yurtiçi Talepte Daralma Var
2018 yılının ilk yarısında 453 araç sattık. Satışların 224’ü otobüs, 69’u kamyon ve 160 adeti ise 2.el araçlarımız. Yılın ikinci yarısında ise sattığımız 460 aracın 279’u otobüs, 37’si kamyon ve 144 adeti de 2.el araçlar. Toplama baktığımızda ise 913 aracın 503’ü otobüs, 106’sı kamyon ve 304’ü de ikinci el araçlar. 503 adetlik otobüs satışımızda son 3 yılda yakaladığımız en yüksek rakamdır.
Biliyorsunuz biz otobüs pazarında sadece halk tipi araçlar satıyoruz. Bu otobüs satışlarının 166’sını Sivas’a verdik. Aralık ayında da 64 adet Ankara’da satış gerçekleştirdik. Bu yıl yeni olmamıza karşın 160 civarında da yurtdışında otobüs satışımız oldu. Diğer araçları da muhtelif iller de satışını yaptık. Özellikle döviz fiyatlarının yükseldiği 3 aylık süreçte yurtiçinde sıfır araç satışı olmadı, biz bu süreçte yurtdışı satışları gerçekleştirdik.
Halkbank Kredisi, Satışlarınıza Nasıl Bir Etki Sağladı?
Şubat ve Mart Fırsatı Kaçırılmamalı
Yılın ilk yarısında ki satışlarda Halkbank kredileri etkili oldu. Tüm şehirlerde satışlarımızda Halk Bankası’nın esnaf kredisinden alıcılarımız yararlandı. Ağustos ayında ise maalesef bu kredi bitti. Kredinin bitişi ile araç talebinde önemli bir düşüş yaşandı. 2019 yılı için ise Halk Bankası’nın bu kredisi yeniden başlıyor. Hükümetin açıklamasına göre yılın ilk üç ayında 12 Milyar TL gibi bir bölümü sunulacak. Toplamda ise 2019 yılı için ayrılan bütçe 20 Milyar TL.
Halk Bankası’nın bu kredisi diğer özel banklara göre esnafa 500 Bin TL’lik kullanımda 350 Bin TL kadar avantaj sunmaktadır. Dolayısıyla 3 üç ay halk otobüs esnafı için kaçırılmayacak bir fırsattır. Sonuçta devlet kaynakları da sonsuz değildir. Çıkarılan bu imkanı iyi değerlendirmek lazım.
Bir örnekle açıklayacak olursak: 700 Bin TL olan bir halk otobüsü için 200 Bin TL esnaf peşin verip 500 Bin TL Halk Bankası’ndan kredi kullanırsa, 60 ay vade ile toplamda 627 Bin TL ödeme yapıyor. Hatta bu kredi 84 aya kadar da ödeme imkanı sağlıyor. 60 ay vadede aylık ortalama 10.400 TL gibi bir taksit ödüyor. Özel bankalarda ise kredi faizleri 2.40 civarında. Yine aynı koşullarda araç alımı ile 500 Bin TL özel bankalardan kredi alan esnaf, aylık 16.250 TL gibi bir rakam ödemek zorunda kalıyor. Toplamda ise 975 Bin TL gibi bir rakam ödemek zorunda.
Ayrıca kredi desteğinin yanında 3 ay daha KDV indirim desteği sunuldu. Mevcut otobüslere hiç zam gelmese bile KDV indirimi sonrası bugün 700 Bin TL olan araç, 820 Bin TL olacak. 60 aylık finansman yükü ise sadece 120.000 TL lik TDV artışının maliyeti 230 Bin TL’ye geliyor.
Türkiye’de, otobüs filosu değişmesi gereken birçok şehir var. Tabi bu esnafların mevcut krediler ile araç değiştirmesi imkansız. Bu yüzden aslında Halk Bankası kredileri halk otobüs esnafı için sürekli hale getirilmeli. Sonuçta bu araçlar şehirlerimize hizmet veriyor. Bireysel araç kullanımını azaltarak hem çevreye hem de trafiğe büyük katkı sunuyorlar.
Satış Sürecinde Esnafa Ne Gibi İmkanlar Sunuyorsunuz?
FSM Demirbaş Olarak Esnafı Asla Yalnız Bırakmayız
Ankara’da 2018’in sonuna doğru 170 araçlık bir ihale yaşandı. İhaleyi kazanan kooperatif üyelerinin çoğunun kredibilitesi zayıftı. Biz kendi firmamız üzerinden 100 Milyon TL’lik garantör limiti çıkarttık ve sattığımız tüm araçlara garantör olduk. İsterse bir günlük firma olsun bu kredi esnafa verilecek. Tabi biz bunu yaparken birçokları “sen kafayı mı yedin” “nasıl kefil olursun” dediler. Ama yaptık oldu. Zaten bunu yapmasak esnafa sunulan 36 ay vade ile borç altına girebilme imkanı olabilir mi? Biz nasıl diyebiliriz ki esnafa “nasıl alırsan al” diye. Şuana kadar Ankara’da 66 otobüsün satışını gerçekleştirdik. Rakip firmalarda 20 tane kadar sattı. Daha 80’e yakın araç satılacak.
Sivas’ta da mesela esnaf ile iç içe olduk. Onlara da en uygun koşulları sağladık. Esnafı Halk Bankası’na yönlendirdik. İstanbul’da da değişmesi gereken çok araç var. Faizlerin yüksek oluşu ile İETT değişimlerini biraz öteledi. Fakat bugün sağlanan koşullar değişim için kaçırılmaz fırsatlar sunuyor. İstanbul esnafının da bu fırsatları kaçırmamasını umuyoruz. Hem Halkbank kredisi hem de KDV indirimi büyük bir fırsat.
Stok Avantajı Esnafa Yarar
FSM Demirbaş olarak kurulduğumuz günden bu yana hep stoklu satışta bulunduk. Yani bizler müşteri gelince fabrikaya sipariş geçmeyiz. Araçlarımızı alır, müşteri geldiğinde de aynı gün istediği sayıda aracı teslim ederiz. Şuanda stoklarımızda 300’ü küçük, 300’üde büyük olmak üzere 600 otobüsümüz bulunmaktadır. Başka hiçbir yerde bu kadar geniş bir otobüs arzı bulunamaz.
Yıllarca Türkiye genelinde halk otobüs esnafına böyle önemli bir hizmet sunduk. Fakat geldiğimiz noktada faizler çok yükseldi. Stok maliyetlerimiz her geçen gün artıyor. Yurtiçi araç talepleri de her geçen gün azalıyor. Bu yüzden biz de stoklu araç satışından artık vazgeçiyoruz. Yeni dönemde, alıma göre siparişlerle devam edeceğiz. Bugün 400 araç alırken birim başı 10 lira ise, artık 10 araç için 15 liradan alım yapmak durumunda kalacağız. Bu avantajı kaybedeceğiz. Ama artık bu riske girmeyeceğiz. 2019 yılına girdik ve 11 gün geçti. Şuan halen siftah yapmayan firmalar var.
Otobüs İhracatınızdan Bahsedebilir misiniz?
2019 İhracat Yılı Olacak
2018 yılında kendimizi dış pazarlarda iyi tanıttık. 160 araç ihracımızda bunun en iyi göstergesidir. 2019 yılında da bu alanda kendimizi geliştireceğiz. Örneğin dün bir Avrupa ülkesinden geldiler. Acil 32 tane otobüse ihtiyaçları olduğunu söylediler. Diğer firmalar bu talebi 3-5 ayda veremeyiz demişler. Biz ise hemen teslimatını yaparız dedik. Türkiye’de bizi herkes tanıyor. Yurtdışında da yeni yeni tanınıyoruz. Geçen yıl 7 ülkeye satış yaptık.
Bu seneki hedefimiz, satışlarımızın %50’sini yurtdışına yapmak. İhracata geçen yılın 2. yarısında başladık. Daha öncesinde yurtdışı ile çok ilgilenmiyorduk Ama iç pazar talebi düşünce bizde dış pazarları düşünmeye başladık.
Türkiye’de gerçekten çok ucuza otobüs satıyoruz. Esnaf bu fiyatları TL bazlı gördüğü için yüksek olarak düşünebilir. Fakat bizlerin ihracat yapıyor olması bile dünyada en uyguna burada otobüs satıldığının göstergesidir. EURO bazlı olarak fiyatlara baktığımızda otobüsler burada %40 daha ucuz. Kimileri ithali serbest bıraksınlar diyorlar. Yurt dışından hiç alamazlar.
Kamyon Satışlarınız Hakkında Bilgi Verebilir Misiniz?
Kamyonda Büyük Düşüş Yaşanıyor
Kamyon pazarı 2017 yılına göre büyük düşüş yaşadı. 2017 yılına göre araç satışları 2018’de %50 civarında düştü. Toplam kamyon ve çekici pazarı 14 binlerde kapandı. Bir önceki yıl 31 binlerdeydi. Bunun çeşitli nedenleri var. Özellikle satın alan firmaların çoğu mali sıkıntıya düştü. Elindeki mevcut araçları 2.ele geçti. 2. el fiyatları da bu sebeple büyük düşüş yaşadı. Firmalar yeni araba almıyor ve eskileri de satışa çıkarıyor. Çoğu şantiyeler kapandı.
2019 yılında piyasa hareketlense bile öncelikle 2. el pazarı canlanır. Firmaların 2019 beklentileri 6-7 binlerde.
Bizde FSM Demirbaş olarak Ford Trucks Kocaeli 4S plazamız ile kamyon pazarındayız. Servis olarak verilen hedeflerin üzerine çıktık. Fakat satış kısmında Ford Trucks’ın 26 bayisi ile aynı oranda düşüş yaşadık.
Yorum Yazın