Küçükler, Büyüklere ‘Trafikte Küçük Hata Yoktur’ Diyecek

TÜRKİYE’NİN önemli sorunları arasında yer alan trafik kazalarına dikkat çekmek ve çocuklara trafik kurallarını öğretmek amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul Ticaret Üniversitesi ve Shell Türkiye “Trafikte Küçük Hata Yoktur” projesini başlattı.

Trafikte Küçük Hata Yoktur projesinin tanıtım toplantısı, 12 Ekim 2019 tarihinde Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı ve Shell & Turcas CEO’su Felix Faber’in katılımıyla İstanbul’da yapıldı.

İlk etapta İstanbul’da uygulanacak “Trafikte Küçük Hata Yoktur” sosyal yatırım projesi ile 8 ay içinde 39 ilçedeki 120 okulda 3-11 yaş arasındaki toplam 70 bin çocuğa ve dolaylı olarak ailelerine trafik kuralları hakkında eğitim verilmesi hedefleniyor. 2019-2020 öğretim yılında hayata geçirilecek ve proje kapsamında öğrencilerde trafik bilinci oluşturmak amacı ile okullarda tiyatro gösterileri yapılacak.

Ayrıca projenin uygulandığı her okulda öğretmenlere ve velilere seminer verilecek. Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul Ticaret Üniversitesi ve Shell Türkiye tarafından verilecek eğitici seminerlerde trafik kazalarının yıkıcı sonuçları ve alınabilecek önlemler anlatılacak. Bu seminerler ile öğrencilerin yanı sıra aileler ve öğretmenlere de trafik bilinci kazandırılarak, toplumsal düzeyde katkı sağlanacak.Projenin birinci yılında İstanbul’da öğrenciler, veliler ve diğer aile fertleri ile ortalama 300 bin kişiye ulaşılmaya planlanıyor.

Projenin tanıtım toplantısında konuşan Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk şunları söyledi: “Günümüzde yaşanan bireysel ve toplumsal sorunların en önemlilerinden biri de hiç kuşkusuz trafik sorunudur. Son yıllarda teknolojik ilerlemeler ve altyapı eksikliklerinin giderilmesine rağmen, kural ihlalleri sebebiyle kazalar oluşmaktadır. Çocukların trafik eğitimi konusunda İçişleri Bakanlığı ile orijinal projeler yapıyoruz. Tedbirler alındıkça ölümlü ve yaralanmalı kazalarda azalmalar oluyor. Bu meselenin özü eğitimden geçiyor. Çocukların eğitimine yaptığımız yatırım arttıkça trafik bilinci ve trafik şuuru gelişecek ve bu şuur geliştikçe daha az maddi ve manevi zayiat oluşacaktır. Trafik kazalarının azalmasının elbette çocuklarla çok büyük ilgisi var; çünkü onlar eğitim gördükçe, onların eğitim seviyesi yükseldikçe trafik ile ilgili çok daha parlak günlerimizin olacağını söyleyebiliriz.  Bizler Bakanlık olarak trafik güvenliği konusundaki eğitim faaliyetlerini örgün ve yaygın eğitim kurumlarıyla yürütmekteyiz. Okullarda ilkokul 4. sınıfta 1 saat trafik güvenliği dersini, ortaöğretim 9. sınıfta da 1 saat trafik kültürünü öğrencilerimize zorunlu ders olarak vermekteyiz. Bizler bakanlık olarak trafik güvenliği konusundaki eğitimlerin daha küçük yaşlardan itibaren verilmeye başlanmasının öneminin her geçen gün daha da arttığını görmekteyiz. Bu doğrultuda Bakanlığımız Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü ile İstanbul Ticaret Üniversitesi arasında sosyal sorumluluk projesi kapsamında okul öncesi ve ilkokul öğrencilerine yönelik “Trafikte Küçük Hata Yoktur” adlı tiyatro gösterisine ilişkin iş birliği protokolü imzalanmıştır. Protokol kapsamında okul öncesi ve ilkokul öğrencilerinde trafik bilinci ve toplumsal farkındalık oluşturacak, öğrencilerin trafik adabı ve trafik kurallarını eğlenerek öğrenmeleri sağlanacak ayrıca bu bilgileri aile bireyleriyle paylaşmaları teşvik edilecektir. Çocukların trafik eğitimi konusundaki eğitim faaliyetlerine destek veren özel sektör kurum ve kuruluşlarına teşekkür ederim.”

Oğurlu: “Trafik kazalarının yüzde 90'a yakını sürücü hatasından kaynaklanıyor”

İstanbul Ticaret Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Oğurlu, konuşmasında şunları söyledi: “Ülkemiz, her geçen gün azalmakla birlikte trafik kazaları sayısında hala Avrupa’da Almanya’nın ardından ikinci; ölümlü kazalarda ise ne yazık ki ilk sırada bulunmaktadır. TÜİK'e göre 2018'de Türkiye'de yaklaşık 1 milyon 203 bin trafik kazası gerçekleşirken bu kazalarda 6 bin 675 kişi öldü, 307 bin 71 kişi ise yaralandı. Trafik kazalarının yüzde 90'a yakınının sürücü hatalarından kaynaklandığı istatistiklerle açıklanmaktadır. İnsanımızın trafik kurallarına eskiye göre daha titizlikle uyması ve ölümlü kazaların sürekli azalması elbette sevindirici bir gelişme ancak kaza sayısının hala çok yüksek olması bizleri çocukluktan itibaren bir trafik bilinci oluşturmak için çareler aramaya sevk etti. Bu çerçevede Milli Eğitim Bakanlığımızla bir araya gelerek bir proje geliştirdik. Üniversitemiz bünyesinde kurulan Ulaştırma Sistemleri Araştırma Merkezimizin Müdürü Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı’nın öncülüğünde yürütülen proje ile çocuklarımızın trafik kurallarını en iyi şekilde öğrenmesini, bu kurallara nasıl uyacaklarını bilecek donanıma sahip olmasını amaçlamaktayız. Biliyoruz ki trafik kurallarını iyi bilen ve nasıl uygulanacağının idrakinde olan çocuklarımız büyüklerinin de trafik kurallarına uymalarına vesile olacaktır. Projenin hayırlı olmasını ve trafik kazalarını en az seviyeye indirmeye vesile olmasını diliyorum.”

Projenin ortaklarından İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, böyle önemli bir projeyi güçlü ortaklarla hayata geçirmekten mutlu olduklarını belirterek, şunları söyledi: “Kalıcı bilinç oluşturmak adına, Milli Eğitim Bakanlığımızın 2023 Eğitim Vizyonu doğrultusunda İstanbul Ticaret Üniversitesi Ulaştırma Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi olarak “Trafikte Küçük Hata Yoktur!” projemizi, Shell işbirliğiyle başlatmış bulunuyoruz. Çocuklarımızda kalıcı bilinci oluşturmak adına tiyatral gösterilerin ve mobil oyunun olacağı, çocuklara dokunarak, sesli ve görsel olarak trafik kurallarını öğreteceğimiz ve anne-babalarını sürekli uyaracakları bu projemiz bir Türkiye projesidir. Çünkü Türkiye’de her gün ortalama 21 kişi trafik kazalarında hayatını kaybediyor. Can kayıplarını, yaralanmaları en aza indirmek ve hatta mümkünse sıfırlamak için kalıcı bilinç oluşturacak trafik eğitimi en önemli unsurlardan birini oluşturuyor. İnsan davranışlarını daha küçükken yönlendirmeden ve etkilemeden bu kazaların önüne geçmenin zor olacağı açık bir gerçektir. Vatandaşlarımızın kurallara titizlikle uyduğunda da bu konuda başarılı olunabileceği açıktır. İçişleri Bakanlığımızın açıklamalarıyla bu yıl ilk 9 ayda ölümlü kazalarda yüzde 31, yaya nedenli kazalarda yüzde 34 azalma olmuştur. Bu da göstermektedir ki; konuya ilişkin farkındalık uygulamaları ve güçlü denetim vatandaşlarımız üstünde olumlu etki oluşturmaktadır.”

Shell&Turcas CEO’su Felix Faber: “Çocuklarda yol emniyeti alışkanlığı oluşturmayı hedefliyoruz”

Shell Türkiye’nin hayata geçirdiği sosyal yatırım çalışmalarıyla Türkiye’de toplumsal değer yaratmayı ilke edindiklerini belirten Shell & Turcas CEO’su Felix Faber, Trafikte Küçük Hata Yoktur projesiyle çocukları bilinçlendirme konusunda önemli bir adım attıklarını vurguladı: “Türkiye’nin en önemli sorunlarından olan trafik sorununun çözümü için kamu ve özel sektör olarak hep birlikte çalışmalıyız. Milli Eğitim Bakanlığı ve İstanbul Ticaret Üniversitesi ile iş birliği yaparak başlattığımız proje ile çocuklarımızı trafik kurallarına uymaları yönünde eğiteceğiz. Shell olarak 70’in üzerinde ülkede, çok farklı ve zorlu yol koşulları altında günde yaklaşık 2 milyon km ve yılda 700 milyon km yol kat ediyoruz. Her gün 50 kez dünyayı turluyoruz ve operasyonlarımızı kazasız gerçekleştirmek üzere her geçen gün kendimizi geliştiriyoruz.  Bu da dünya genelinde, yol emniyeti alanında çok ciddi bir bilgi birikimine ve uzmanlığa sahip olmamızı sağlıyor. Türkiye’deki operasyonlarımızda ise yılda 30 milyon km’ye yakın yol kat ediyoruz ve 7,7 milyon saat çalışıyoruz. Bugüne kadar Türkiye’de yol emniyeti konusunda düzenlediğimiz eğitimlerle son beş yılda 120 binden fazla kişiye ulaştık. Yol güvenliği alanındaki birikim ve uzmanlığımızı, toplumla paylaşmayı çok önemsiyoruz. Bu alandaki uzmanlığımızı Trafikte Küçük Hata Yoktur projesine de taşıyoruz. Proje ile çocukların trafik kurallarını tam anlamıyla bilen, uygulayan ve bu konuda sorumluluk alan bireyler olarak yetişmelerine katkı sağlamayı hedefliyoruz.”

‘Tiyatro gösterileri ile trafik kuralları anlatılacak’

İlk etapta İstanbul’da uygulanmaya başlanacak Trafikte küçük Hata Yoktur projesi ile 8 aylık eğitim-öğretim döneminde 39 ilçedeki 110 okulda 3-11 yaş arasındaki toplam 61 bin çocuğa ve dolaylı olarak ailelerine trafik kuralları hakkında eğitim verilmesi hedefleniyor. Projenin birinci yılında öğrenciler, veliler ve diğer aile fertleri ile birlikte ortalama 240 bin kişiye ulaşılmaya planlanıyor.

Tiyatro gösterileri ile verilecek eğitimlerde; trafik işaret ve levhalarının anlamı, emniyet kemeri kullanımı, yaya geçidi kullanımı, yaya güvenliği, araçta güvenli yolculuk, hız limiti ve araç sürerken cep telefonu kullanmanın riskleri gibi konular işlenecek. Tiyatro gösterisinin ardından trafik kurallarının bulunduğu bir kontrol çizelgesi doldurulmak üzere çocuklara verilecek. Kontrol çizelgeleri ile çocuklarla ilk imzalarını atacakları sertifikalar da paylaşılacak. Çocuklar verilen bu kontrol çizelgelerine araç kullanırken ailelerinin trafik kurallarına uyup uymadıklarını kontrol edip kaydedecek. Çocuklar tarafından doldurulan çizelgelerin Shell istasyonlarına teslim edilmesi ile iki ayda bir yapılacak olan çekilişlere katılım hakkı kazanılacak. Çekiliş sonrasında belli sayıda çocuğa trafik kurallarını hatırlatacak sürpriz hediyeler verilecek.

Avrupa Trafik Güvenliği Konseyi (ETSC) istatistiklerine göre her yıl yaklaşık 1.25 milyon kişi trafik kazaları nedenli hayatı kaybetmekte, 20 – 50 milyon kişi yaralanmaktadır. Ölümlerin en fazla yaşandığı yaş aralığı ise 15 – 29 yaş aralığıdır [1]. Bu genç nüfus en büyük kaza risk grubu olarak tanımlanmaktadır. Yine aynı raporda, trafik kazalarının genellikle o ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasılasının (GSYH) yaklaşık olarak %3’ü kadar maliyeti olduğu belirtilmiştir [1].

2009 yılı Türkiye nüfusu 72.561.000 iken, 2018 yılında %13,01 artarak 82.003.882 olmuştur. Aynı yıllar arasında trafiğe kayıtlı araç sayısında %59,72 artış gerçekleşmiştir. 2009 – 2018 yılları arasında ölümlü ve yaralanmalı kaza sayısında yaklaşık %68’lik bir artış söz konusudur. 2009 yılı trafik kazalarında kaza yerinde ölüm sayısı, 2018 yılında %22,11 azalmıştır. Bir önceki yıla bakıldığında da 2017 yılında toplam ölüm sayısı 7.427 iken, 2018 yılında %10 azalarak 6.675 olarak istatistiklere geçmiştir [Tablo 1]. Bütün önlemlere rağmen ülkemizde hala her gün ortalama 18 kişi trafik kazaları nedeniyle hayatını kaybetmektedir.

Tablo 1.

*2015 yılından itibaren kaza sonrası 30 günlük izleme raporları sonrasında yaşanan can kayıpları istatistiklere eklenmiştir.

2009 – 2018 yılları itibariyle her geçen gün gelişen teknoloji, yapılan yatırımlara rağmen meydana gelen ölümlü ve yaralanmalı trafik kazalarının yaşanmasındaki kusurda en büyük pay %99 ile insana aittir (Sürücü: %90, yaya: %8, yolcu: %1) [Tablo 2].

Tablo 2. Yıllar itibariyle meydana gelen ölümlü ve yaralanmalı trafik kazalarındaki kusur oranları 2009 – 2018 [2]