Marmaray: 151 Yıllık Hayal Gerçek Oluyor

Bundan 151 Yıl Önce Sultan Abdülmecid Tarafından Ortaya Atılan Boğazı Deniz Altından Geçme Hayali Marmaray Projesi İle Gerçekleşmek Üzere.

İstanbul özel halk otobüsü şirket yöneticileriyle "Marmaray Boğaz Geçiş" çalışmalarına yaptığımız ziyarette 151 yıllık hayalin hayata geçmek üzere olduğunu gördük. Bizler dev proje çalışmalarına tanıklık etmenin heyecanı yaşarken, çalışanların gözlerinde ise asırlık bir düşü gerçek yapmanın gururunu gördük.

İstanbul Boğazı'nı deniz altından geçme fikri ilk olarak 1860 yılında Sultan Abdülmecid tarafından ortaya atılmıştı. Tünel-i Bahriye olarak adlandırılan bu projede o günün teknolojisinde deniz tabanında bir batırma yada delme yapmak mümkün olmadığından, deniz dibine oturtulmuş 16 ayak üzerinde bir platforma yerleştirilen su borularıyla tünel inşası planlanmıştı. 1902 yılında da Sultan II. Abdülhamid döneminde benzer bir proje gündeme gelmiş ancak yine bir sonuç almak mümkün olmamıştı.

Boğazın iki yakasını deniz altından bağlama fikri hep gündemde kaldı. Bugün uygulanmakta olan Marmaray Projesi'nin fizibilite etüdleri ve avan projeleri 1984-1987 yıllarında tamamlanırken 1997 yılında revize edildi. 1999 yılında kredi anlaşmaları imzalanan projenin temelleri 2004 yılında atılarak inşaat başlatıldı.

Üç bölümden oluşan Marmaray Projesi'nin  "Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi, Tüneller ve İstasyonlar İnşaatı" 2004 yılında başlatıldı ve çalışmalar Türk - Japon ortak girişimiyle hızla devam ettirilmekte.

"Gebze - Haydarpaşa, Sirkeci - Halkalı Banliyö Hatlarının İyileştirilmesi, İnşaat, Elektrik ve Mekanik Sistemler" başlığı altında toplanan ikinci bölüm çalışmaları Fransız - Japon - Türk konsorsiyumu tarafından 2007 yılında başlatılırken, 2010 yılında Bakanlık tarafından sözleşme iptal edildi ve yeni ihale için hazırlıklar devam ediyor.

Üçüncü bölüm olan "Demiryolu Çeken ve Çekilen Araçların Temini" kapsamında bir Güney Kore firmasıyla sözleşme imzalanmış olup toplam 440 adet aracın imalatı Güney Kore ve Sakarya'da devam etmekte.

Marmaray Projesi'nde Gebze - Halkalı arası 76,3 km'lik güzergahın 13, 6 km'si yer altından geçmekte. Bu bölümde yer alan ve boğaz geçişi sağlanan "Batırma Tüp Tünel" in uzunluğu ise 1,4 km. Projede 37 adedi yer üstünde, 3 adedi yeraltında olmak üzere toplam 40 istasyon bulunuyor ve istasyonlar arası ortalama mesafe 1,9 km.

Üsküdar - Sirkeci'yi birbirine bağlayacak 1,4 km. lik batırma tünelleri 11 tüpten oluşuyor. Tüp tüneller, iki demiryolu hattının geçeceği şekilde iki gözlü, 8,60 m. yüksekliğinde ve 15,30 m. genişliğinde. Tüp tünellerin uzunlukları 135 m. ile 110 m. arasında değişiyor.

Proje tamamlandığında; Ayrılıkçeşme - Kazlıçeşme arasındaki tünel geçişi trafiğin yoğun olduğu saatlerde sadece Marmaray Proje trenleri tarafından kullanılacak. TCDD'nin şehirlerarası yolcu trenleri boğaz geçişini trafik yoğunluğu yaşanmayan saatlerde kullanabilirken, yük trenleri ise gece saatlerinde hattan faydalanacak.

Marmaray Projes ile Avrupa - Asya kıtaları arasında demiryolu bağlantısı sağlanırken İstanbul'un ulaşım sorununa uzun vadeli çözüm getirilmiş olacak. Her gün 1 milyondan fazla insanın seyahat süresi kısalacağından zaman ve enerji tasarrufu sağlanacak. Saatte 75 bin yolcu taşıma kapasitesine sahip projeyle insanlara yüksek kapasiteli, güvenli, kaliteli ve ucuz ulaşım hizmeti verilecek. İstanbul genelinde ve köprülerde trafik azalırken trafiğin çevreye verdiği olumsuz etkiler azaltılmış olacak. Proje sonrasında Gebze - Halkalı arası 105, Bostancı - Bakırköy arası 37, Söğütlüçeşme - Yenikapı arası 12 ve Üsküdar - Sirkeci arası ulaşım süresi 4 dakikaya düşecek.

Proje kapsamında yapılan kazılarda birçok tarihi eser günışığına kavuşturuldu. Özellikle Üsküdar, Kadıköy İbrahimağa, Sirkeci, Yenikapı ve Yedikule bölgelerinde uzman arkeologların yaptığı kazılarda önemli buluntular ortaya çıkarıldı. Halen Yenikapı ve Sirkeci bölgelerinde kazı çalışmaları sürdürülüyor.