Toplu Ulaşıma Yeni Model

Kent içi ulaşımda ücret yönetim, ücret politikaları, yasal düzenlemeler, ücret yapısı ve teknolojik gelişmelerin masaya yatırıldığı konferansa İzmir Valisi Mustafa Cahit Kıraç, Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, UITP Genel Sekreteri Alain Flausch, Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Zekeriya Mutlu ve ESHOT Genel Müdürü Faruk Alçelik ile ulaşım şirketlerinin temsilcileri ve yabancı konuklar katıldı.

Örnek uygulama
Konferansın açılışında konuşan Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, yerli ve yabancı katılımcılara, İzmir’de toplu taşımacılıkta yapılan yatırım ve uygulamaları anlattı. Kentler büyüdükçe toplu ulaşımda da bu büyümeyi yakalamayı amaçladıklarını belirten Başkan Kocaoğlu, “Ulaşımdaki en önemli kararımız, 90 dakika tek bilet uygulamasıdır. Bu uygulamayla zarar edeceğimizi düşünenler yanıldı. Hiç araç artırmadan, yolcu sayımız yüzde 30 arttı. Tahsilatımız da yüzde13 yükseldi. 90 dakika uygulaması bize külfet olmadı. Tam tersi vatandaşları toplu taşıma için teşvik etti. Zararını görmedik. Ayrıca 90 dakika uygulamasıyla, dar gelirli vatandaşlarımızın bütçesine katkı sağlamaya başladık. Toplu ulaşımı kullanan her bireyin cebine ortalama 100 lira koymuş oluyoruz ki, bu da özellikle varoşlarda yaşayan vatandaşlarımız için önemli bir destektir” diye konuştu. 

“Neyi sübvanse ettiğimiz bilelim”
Kent Kart uygulamasıyla yolcu istatistiklerinin tutulabildiğini ancak Kent Kart kullanılmayan ücretsiz binişlerin istatistiklere yansımadığını ve bunun da sağlıklı planlamayı engellediğini ifade eden Aziz Kocaoğlu sözlerini şöyle sürdürdü: “Kent Kart sayesinde, hangi duraktan hangi otobüse kaç kişinin bindiğini görüyoruz ve ulaşımı ona göre şekillendiriyoruz. O nedenle ‘kanunen ücretsiz taşınan’ vatandaşlarımızın da Kent Kart sistemine dahil edilmesini istiyoruz. Bu yönde çalışmalarımız var. Bedava da binse, 10 kuruşa da binse, toplu taşıma araçlarını kaç kişinin kullandığını görmek istiyoruz. Entegrasyonu sağlamak için bu bilgilere ihtiyacımız var. Kanunen ücretsiz ya da indirimli taşınan yolcuların bize külfeti yıllık 209 milyon lira. Biz bedava taşıdığımız yolcularını ücretini her ayın sonunda bir havuza koyalım istiyoruz. Aksi taktirde, hesabı belli olmayan bir sistemin sağlıklı yürümesi beklenemez. Biz neyi sübvanse ettiğimizi bilelim. Önerdiğimiz bu sistemin acilen devreye alınması gerekiyor. Amaçladığımız noktaya başka türlü gelebilmemiz mümkün değil! Diğer büyükşehirlerimizde de aynı sıkıntı var.”

Herkes Kent Kartlı olacak
İzmir’de halk otobüsü uygulamasının olmadığını sadece belli hatlarda çalışan 1117 minibüsün bulunduğunu hatırlatan Büyükşehir Belediye Başkanı Kocaoğlu, ulaşımı koordine ederken, özel sektörü ve ulaşım kooperatiflerini göz ardı etmeden, onların ekmeği ile oynamadan formül ürettiklerini söyledi. Başkan Kocaoğlu şöyle devam etti: “Menemen’den Menderes’e, Güzelbahçe’den Belkahve’ye kadar olan bölgenin dışında yeni bir ulaşım sistemi kurmak istiyoruz. Buradaki toplu ulaşımı kooperatifçilerin, otobüsçülerin yapmasını istiyoruz. Minibüslerimizi de daha kısa mesafeli ring ve besleme hatlarında değerlendireceğiz. Onların da para kazanmasını arzu ediyoruz. Ancak bunun da önünde yine ücretsiz binişler var. Dolayısıyla, tüm kaçakların önlenmesi için herkesin paralı-parasız Kent Kart sistemine dahil edilmesi gerekir.”

Daha konforlu bir ulaşım için İzmir’deki otobüslerin klimalı ve alçak tabanlı hale getirildiğini, klimasız metro çekerlerine de klima takıldığını hatırlatan Başkan Kocaoğlu, “TCDD ile ortak, Türkiye’de kent içi ulaşımda tüm kentlere örnek olacak Aliağa-Menderes Banliyö Hattı’nı gerçekleştirdik ve metro standardına çıkarttık. Şu anda sadece İZBAN’da günde 200 bin kişi taşıyoruz. İki sene içinde bu hattı Torbalı’ya kadar uzatacağız. 11 kilometre ile devraldığımız raylı sistemi 96,5 kilometreye çıkardık.” diye konuştu.

Dünyanın gözü İzmir’de
İzmir’in toplu ulaşımda fark yarattığına değinen İzmir Valisi M. Cahit Kıraç, “Konferansın EXPO 2020’ye aday İzmir’de yapılmasının ayrı bir önem taşıyor. Paris’te verdiğimiz 656 sayfalık adaylık dosyamızın en önemli bölümlerinden biri de ulaşımdır. Orada ilimize gelecek yaklaşık 20 milyonu yabancı 40 milyon ziyaretçinin kent içi ulaşımı nasıl rahat yapacaklarını anlattık. İzmir bunun üstesinden gelir” dedi.

UITP Genel Sekreteri Alain Flausch ise konuşmasında, 2011 Yılında Dubai’de düzenlenen 59. UITP (Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği) Dünya Kongresi ve Fuarı’nda İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin uyguladığı otobüs, metro, vapur ve banliyö arasında entegrasyonu sağlayan “90 dakika aktarmalı sistem” ile UITP Bölgesel ödülünü kazandığını hatırlattı. Flausch, toplu taşıma alanında duyulan yenilikçi heyecan ve yatırımlar nedeniyle dünyanın gözünün İzmir’de olduğunu söyledi. 

İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Zekeriya Mutlu, Büyükşehir Belediyesi ile birlikte ortak toplu taşımacılık alanında ortak çalışmalar yaptıklarını ve İzmir’de günlük 1 milyon 800 bin kişinin toplu ulaşımdan yararlandığı söyledi. 

ESHOT Genel Müdürü Faruk Alçelik de, “Eskiden ‘Teker dönsün’ anlayışı vardı. Bugün sadece bu yetmiyor. Toplu taşıma araçlarının klimalı, alçak tabanlı, çevre dostu ve engellilerin kullanımına uygun olması da isteniyor. Biz bunun için buradayız” diye konuştu.