İBB Başkanımız, Sayın Ekrem İMAMOĞLU’nun ekibiyle birlikte Özel Halk Otobüsü sektörü adına geçen Kasım ayı içinde ÖZULAŞ’a yaptıkları ziyaret pandemi ve ekonomik problemler nedeniyle sıkıntı içinde olan sektörümüzün moral ve motivasyonunu artırdığı gibi bütün olarak sektörümüze Kurumsal olarak verilen üst seviyede önemi göstermektedir.
Sektörümüze özel olarak yapılan bu ziyaret, görevde olan bir İBB Başkanı ve tüm ekibiyle yapılmış olması nedeniyle bir ilktir. Bu durum aynı zamanda ÖHO sektörünün geldiği noktayı ve hizmette etkinliğini göstermesi açısından önemli bir aşamadır. Bu nedenle birlik ve beraberlik içinde kahvaltılı programa katılan ve İBB Başkanımız ile ekibini ağırlamada katkıları olan Şirketlerimizin ve Kooperatiflerimizin değerli Başkanlarına, Kuruluşların yöneticileri ve esnafımıza ayrıca teşekkür ediyorum. Değerli Başkanımızın daha önce Kahvaltılı ziyarette bulunmak sözleri vardı. Kısa zaman içinde hem bu sözlerini yerine getirmiş oldular, hem de sektörün geleceği ile alakalı olarak İBB’nin Kurumsal görüşlerini, çözüm yollarını, yapılan çalışmaları ve planlamaları ayrıntılı olarak anlatması, sorunlarımıza vakıf ve bizi dinleyerek ekibine gerekli talimatları vermiş olması bizleri ziyadesiyle memnun etti, gelecekle ilgili umutlarımızı artırdı. Sektör adına İBB Başkanımız ve ekibine teşekkürlerimi ve saygılarımı arz ediyorum. Bu ziyaret bizim için çok önemliydi. Her şeyden önce Sayın Başkanımız sadece verdiği sözü yerine getirmiş olmak amacıyla buraya gelmedi. Öncesinde iyi bir hazırlık yapmıştı ve hem kent hem de özel işletmeciler açısından ileriye umutlu bakmamızı sağlayacak mesajları verdi. Ayrıca, Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcıları, İBB Ulaşım Dairesi Başkanı, İETT Genel Müdürü ve Genel Müdür Yardımcıları ile Daire Başkanlarıyla birlikte gelmiş olması, Özel İşletmecileri ne kadar önemsediğini ve sorunlarla çok yakından ilgilendiğini göstermiş oldu.
Toplantıda ÖHO Kuruluşlarımızın değerli Başkanları ve Oda Başkanı olarak ben de, başta ÖTİS Maliyet güncellemesi ve ilave düzenlemeler ihtiyacını, sektörün sorunları, geleceği ve beklentilerimizi çok kapsamlı ve açık bir şekilde ifade ettik. Zaten idare ile aramızda yaklaşık 4 yıldır süren çok şeffaf ve yapıcılığa dayanan bir iletişim vardı. Başkanımızın bu ziyareti bu olumlu ilişkileri pekiştirdi ve gelişmesine neden oldu. İBB nezdinde artık Özel Halk Otobüsleri, sundukları hizmet kalitesi ve işletme etkinliği açısından yardımcı unsur değil, bütünün asli ve vazgeçilemez parçası ve operatör olarak görülmektedir. Bu nokta, ÖHO sektörünün gelişmesini, kente, kentliye ve işine gösterdiği üst seviyede sorumluluğu ve dikkatin neticesidir. İşinizi iyi yaptığınızda önemsenmeniz ve ilgi görmeniz kaçınılmazdır. İşinizi iyi yaptığınızda bir kısım taleplerde bulunurken görüşmelere avantajlı başlıyorsunuz. Özel Halk Otobüsü işletmecileri de 1 asırdan beri kendilerini geliştirmek suretiyle ve yaptıkları işin bir kamu görevi olduğunu akıllarından çıkarmadan çalışarak bu duruma gelmişlerdir. Bu nedenledir ki artık Özel Halk Otobüsü temsilcileri UKOME toplantılarına katılmakta, bir bütün olarak kent içi toplu taşımacılık ile alakalı görüş ve katkıları alınan İBB operatörü haline gelmişlerdir. ÖHO Sektörü olarak gerek kurumsallık, gerekse işin yürütümü noktasında eksiklerimizi tamamlamamız halinde mevcut ilgi ve önem daha da yüksek noktalara çıkacak, sorunlarımız daha hızlı ve rahat çözülecektir. Bakınız hep söylüyorum, çok dinamik bir sektörde ve İstanbul gibi sorunlu ve önemli metropolde bulunuyoruz. Dolayısıyla da uygulamalarda zaman, zaman sorunların çıkabilmesi çok normaldir. Önemli olan tarafların, bu sorunların farkında olarak hızlı ve kalıcı çözümler geliştirebilecek manevra kabiliyetine sahip olması, karşılıklı anlayış ve olumlu bakış açısıdır.
Çözümü mümkün olan sorunları gereğinden fazla abartmak veya kişisel görüşlerimizi sorun gibi, herkesin ihtiyacı olarak mutlak yapılması gerekir gibi görmek, her şey değişirken alışkanlıklarımızı sürdürmede ısrar etmek bize yakışmaz ve önümüzü tıkar, bizi çözümsüzlüğe götürür. Sektörel tecrübemizle bizim daima yol gösterici ve yapıcı olmamız, olaylara çok geniş açısıyla, daha vizyonel bakabilmemiz lazımdır. Olaylara objektif ve ayrıntılı bakmak gerekir. Bir çözümün çözüm olabilmesi, genel ve sürdürülebilir olmasına bağlıdır. Bir olayı ya da durumu değerlendirir iken içinde bulunduğumuz reel şartları gözden kaçırır isek hem birilerine haksızlık yapmış oluruz, hem de problemlere sürdürülebilir çözümler, projeler ve yeni fikirler üretemeyiz. Her konu da belirleyici olan yegane unsur ihtiyaçlardır. İhtiyaçları karşılamayan hiçbir düzenleme de asla çözüm olmayacağı gibi sorunları daha da derinleştirebilir. İyi niyet dediğimiz şey aslında üzüm yemek tavrıdır. ÖHO Sektörü de şimdiye kadar isabetli bir tavırla hep üzüm yeme tarafında olmuştur. Konuşmadan anlaşmak, empati yapmadan da uzlaşmak, uzlaşma olmadan da çözüm olmaz. Kamuya ait bir işi yine kamu esasları ile yapıyoruz. Özel işletmeciler olarak elbette bazı kısıtlarımızın olabilmesini, anlayarak normal karşılamamız ve kabul etmemiz lazımdır. Kamu işini yapar iken özel alanımızda, evimizde veya çevremizdeki gibi davranamayız. Aksi halde anlaşmazlıklar veinsanların mağduriyeti kaçınılmaz olacaktır. Esas olan kamu hizmetinin daima nitelikli ve sürdürülebilir yürütümünün zorunluluğunu bilmemiz ve özümsememizdir. 1 asırlık geçmişe sahip olmak ile övünmekte ne kadar haklı isek, baş döndürücü hızla hareket eden gelişmelere ve yeniliklere açık olmakta ve uyumda ki hatalarımızı, yetersizliklerimizi ve eksiklerimizi gidermek noktasında, başkalarının sevkine ve talebine gerek kalmadan aktif olmamız şarttır.
Bir pandemi süreci yaşadık ve akabinde tüm dünyayı etkileyen bir ekonomik krizin içinde bulduk kendimizi. Elbette bu olağanüstü şartlardan herkes gibi bizde olumsuz etkilendik, etkilenmeye de devam ediyoruz. Olağanüstü şartlar, kaçınılmaz olarak olağanüstü sonuçlar doğurur. Dolayısıyla da özel işletmeciler olarak sıkıntılar yaşadık, bir süre daha yaşayacağımız anlaşılıyor. Gelirlerimiz düşse de herkesin daha büyük sıkıntılar çektiği süreçte işimizi sürdürdük. Buna da şükretmek lazım. Böylesi olağanüstü şartlarda ve durumda her şey normalmiş gibi davranamaz, bir takım konularda anormal ve şu an olması mümkün olamayacak beklentilerde bulunamayız. Her şeyin bir vakti ve kıvamı vardır. Önemli olan bunu takip edip gereğini yapmaktır. Geçmişte de benzer sıkıntılar yaşadık geçti gittiler. Şimdi yaşadıklarımız da inşallah kısa bir zaman içinde bitecektir. ÖHO Sektörünün en önemli teminatı, yaptığı işin vazgeçilemez, ertelenemez ve durdurulamaz bir kamu görevi olmasıdır. Kent var oldukça otobüse olan ihtiyaç artarak devam edecektir. Pandemi de dahi bu iş duramadı. Çünkü bu iş kentin olmazsa olmaz ihtiyacıdır. Dolayısıyla da endişeye ve umutsuzluğa mahal yoktur.
ÖTİS Maliyet Güncelleme Ve Sözleşme Yenileme Çalışmaları
Çok önemli bir süreçten geçerken, girdi maliyetlerindeki anormal artışlar nedeniyle, ÖTİS sabit Maliyetlerinde 2022 Temmuz ayından itibaren ara güncelleme talebimiz olmuştu. Talebimizi ve geçtiğimiz 2 yıldaki kayıplarımızı karşılamasa da idare tarafından sabit maliyetlerde ve performans ödemesinde yaklaşık %31 oranında artış sağlayan bir güncelleme yapıldı ve Meclisten de geçti. Sanırım Kasım ayı hak edişi bu güncellemeye göre hazırlanacak, geriye dönük 4 aylık fark da yeni yılda ödenecektir. 2022 yılı Maliyet Güncellemesini kapsayan Meclis kararında belirlenen kriterler çerçevesinde Ocak ayından geçerli olacak rutin güncelleme İşletmecileri biraz daha rahatlatacaktır.
2023 Yılı Rutin Maliyet Güncellemesi Ve Sözleşme Hazırlıkları
Yukarıda da ifade ettim, sabit maliyet güncellemesine ilişkin Meclis tarafından belirlenen baz (Kriter) verileri oluştu gibi. Daha önce alınmış Meclis kararı olduğu için sözleşme yeniler iken bu konuda bir sıkıntı yaşayacağımızı düşünmüyorum. Sadece kalem bazında, belirlenen kriterlerin verilerinin karşılayamayacağı anormal maliyet artışları oldu. Bunlar konuşulabilir. Ancak özellikle Ekim ayından itibaren yolculuğun zirve yapması nedeniyle ve özellikle de kent merkezine hizmet veren hatlarda ticari hızın düşmesi neticesinde yakıt açığı oluştu. (Yani KM başına planlanan tüketim miktarı reel tüketimi karşılamıyor) Dolayısıyla da hatların ve araçların çok büyük bölümünü olumsuz etkileyen bu durumun HEK formülü ayarlanarak düzeltilmesi gerekmektedir. Yine ortalamanın üzerinde yolcu taşıyan hatlarda yakıt tüketim miktarı artmıştır. Araçlar duraklarda daha fazla oyalandıkları için sefer reel süreleri uzadığı gibi, araçlar daha fazla yıpranmakta, bu hatlarda yolcu şikayeti, arıza daha fazla olmaktadır. Yine kullanılan araçların yaşına ve özelliğine göre sefer gerçekleştirme oranları itibariyle ÖHO Kuruluşları arasında çok açık farklılıklar bulunmaktadır. Bilindiği üzere yüksek modelli ve nitelikli araçlar hem yolcu sayısının, hem de sefer gerçekleşme oranlarının artmasına neden olmaktadır. Bu da iyi performans demektir. Araç yenilemeyi teşvik etmek, yolcu ve sefer gerçekleştirme performansını artırmak için bu konularda ek ferformans düzenlemesine ihtiyaç bulunmaktadır. Yeni Sözleşmede bu konuları da görüşüp sisteme dahil etmemiz gerekmektedir.
Araç Yenileme Sorunu
EURO bazlı olarak yeni araç fiyatları anormal rakamlara çıktı. Bu durum özellikle amortisman değeri düşük olan düşük model araç sahibi işletmecilerin araçlarını değiştirmesini güç hale getiriyor. ÖTİS’in konuşulan ancak eksik bırakılan araç yenileme konusunu görüşerek bir çözüme kavuşturmamız gerekmektedir. Bu konuda sektör olarak çok alternatifli fikirlerimiz vardır. Bunları idare ile konuşarak uygun bir çözüm bulacağımızı umuyorum.
Kamera Montajı
ÖTİS çerçevesinde idarenin sorumluluğuna verilen yeni nesil kamera sistemleri, büyük oranda araçlara monte edilmiş, teknik sıkıntılar bulunan veya değiştirilecek cüzi sayıdaki araca da takılmasıyla birlikte Aralık ayında süreç tamamlanmış olacaktır. Montaj esnasında elbette marka çokluğu ve dizayn farklılığı, montaj işini birden fazla firmanın yapıyor olması, eleman tecrübesizliği gibi nedenlere bir kısım sorunlar yaşanmıştır. Bu sıkıntılar idare tarafından alınan tedbirler ile işletmecilerimiz mağdur edilmeden giderilmiştir. Ancak İdare tarafından yapılan yatırımla araçlarımıza montajı yapılan Kamera sistemi Dünyanın her yerinde kullanılan ve İç İşleri Bakanlığımızca belirlenmiş olan standartlara uygun gelişmiş, nitelikli ve fonksiyonel bir sistemdir. Kamera sisteminin araçlarımızda olmasının sağladığı yararlar daha önce yaşadığımız ve aleyhimize sonuçlanabilecek olaylarda net şekilde tecrübe ettik. Yeni Kamera sistemi ile alakalı olarak özellikle bir kısım şoförlerce kendilerine bakan kısmı ile alakalı itirazlarda bulunulmuştur. Şunu gayet iyi bilmeliyiz. Araçlarımızın mülkiyeti bize ait olsa da yaptığımız iş bir kamu faaliyetidir. Dolayısıyla da görevi ifa ederken bir takım kuralların ve kısıtların olabilmesi son derece normaldir. Otobüsün içi kamuya açık bir faaliyet alanıdır. Dolayısıyla da taşıdığımız insanlar için belirlenmiş olan kurallar şoförleri de bağlar. Örneğin araç içinde sigara içmek yolcuya da Şoföre de yasaktır. Dolayısı ile de araç içi kimse için özel alan değildir. Araç sahipleri olarak bizlerin dahi inisiyatiflerimiz sınırlıdır. Şoföre bakan kameranın amacı sürüş güvenliğini sağlamak ve şoförü uyararak korumak amaçlıdır. Kamu görevi yapan insanlar doğal olarak birden fazla insanın gözü önündedir. Bu nedenle de hatalarımız nedeniyle elektronik sistemlerin veya insanların bizleri uyarmasından sıkıntı duymamak lazımdır. Araçta bir sürü geniş açılı Kamera var ve şoför değişik kesitlerden de olsa bu Kameraların çekim alanında yer alıyor. Buna rağmen sadece öndeki kameradan rahatsız olmak ve açılarını değiştirip kusur işlemek gereksizdir. Zaten kısa bir süre sonra yeni sistem ve bizler adapte olacağız ve gündemden düşecek. Ben çok pahalı bir sistemi maliyetini karşılayarak kuran idareye teşekkür ediyorum. Ancak, araç değişikliği sektörümüzde çok sık olan zorunlu ve sefer kayıplarını azaltan bir durumdur. İdarenin ÖTİS’in tabi mantığına (Bütün Maliyetlerin idare tarafından karşılanması) uygun olarak araç değişikliğinde kamera sistemi nakil ücreti almamasını istiyoruz. Bunu zaten İBB Başkanımıza ziyareti esnasında da ilettik. Nakil ücreti işletmecimizi sıkıntıya soktuğu gibi sistemi de tartışılır hale getirmektedir.
Yolcu Taşıma Performansı Sorunu
Hepimiz bu geminin içindeyiz, ülkemizi, işimizi ve insanımızı seviyor, gerektiğinde her türlü fedakarlığı da gözümüzü kırpmadan yaptık ve yapıyoruz. Her şey ortada ve bunu görmek, iyi niyetle doğru değerlendirmek zorundayız. Benim gelecekle ilgili bir ümitsizliğim yok. Ancak zamana ihtiyacımız var. Yukarıda da geniş olarak değindim. Yolcu taşıma performansı konusunda gerek Kuruluşlar, gerekse art arda çalışan araçlar arasında çok açık farklılıklar var. Aynı hatta çalışan, aynı KM ve sefer performansına sahip araçlar arasında izah edilemez, savunulamaz ve öncelikle görevini tam olarak yapan esnaf arkadaşı için haksızlık olan yolcu taşıma performansı farklılığını ortadan kaldırmak lazım. Bizim yaptığımız iş sadece aracı değil,araç ile birlikte yolcuyu da taşımaktır. Burada kul hakkı vardır. Bir defa daha esnaf ve şoför kardeşlerimden rica ediyorum. Tüm sektörün olumsuz gösterilmesine neden olacak bu davranışlardan kaçınalım. Unutmayalım ki birinin yolda bıraktığı yolcuyu arkasındaki başka bir meslektaşı alıyor ve sıkıntı yaşıyor. Birbirimizi kollayarak, yolcuları mağdur etmeden ama onları mutlu ederek taşımak hepimizin asli görevidir. Bu çerçeve de işine, aşına ve eşine giden bir yolcu daha fazla taşımak için hepimizin gayret içinde olması aynı zamanda insani görevimizdir.
Sektörümüze yaptıkları ziyaretleri ve maliyetlerdeki ara güncelleme nedeniyle Sayın İBB Başkanımız Ekrem İMAMOĞLU ve ekibine, İBB Meclis Üyelerimize, İETT Genel Müdürümüz ve ekibine, ÖHO Kuruluşlarımızın değerli Başkan ve Yönetim Kurullarına bir kez daha teşekkürlerimi sunuyor, Sektörümüze kazasız, belasız bir Aralık ayı diliyorum.
Facebook Yorum
Yorum Yazın