Mevcut halde İstanbul da, Büyükşehir Belediyesine bağlı İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü yönetim, yürütüm ve denetiminde ve yine Büyükşehir Belediyesi tarafından ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde verilen Ruhsat (Çalışma İzini) ile Kent İçi toplu Taşıma hizmeti sunan 3041 adet Özel Halk Otobüsü bulunmaktadır.
Bir asrı aşan bir süreden beri İstanbul da kent içi toplu taşıma hizmeti veren Özel Halk Otobüsleri yılda 365 gün ve günde 16 saat süreyle çalışmak kaydıyla günde 16 bin sefer yapmakta, 650 bin KM kat etmekte ve 1.500.000 yolcu taşımaktadır. 1982 yılına kadar çeşitli nedenlerle faaliyet zaman, zaman inkıtaya uğramış ise de, bu tarihten sonra sayıları sürekli artan Özel Halk Otobüsleri, özel sektör olmalarına karşın, yılda 365 gün ve her gün 2 vardiya esasıyla tam 40 yıl kesintisiz kamu hizmeti veren tek toplu taşıma operatörüdür.
Özel Halk Otobüsleri, yasal ve idari mevzuat çerçevesinde, şimdiye kadar Devletimize ve İstanbul Büyükşehir Belediyemize karşı bütün sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmiş ve bir an dahi bir kamu hizmeti olan kent içi toplu taşıma faaliyetini aksatmamışlardır. Hizmeti ifa ederken, garajları olmamasına ve her türlü olumsuz şartlara rağmen İBB-İETT tarafından hazırlanan işletme planlamalarına uymuş ve yolculara karşı sorumluluklarını asla unutmamışlardır.
Daha önce yatırım ve işletme giderlerini yolculuk gelirleri ve İBB yolcu sübvansiyonu ile karşılayan Özel Halk Otobüsleri, hizmet kalitesinin yükseltilmesi ve sürdürülebilir bir gelire sağlanabilmesi amacıyla, 01.12.2020 tarihinden itibaren İBB adına İETT ile ortak hazırlanan “Özel İşletmeci Sistemine” (ÖTİS) geçmişlerdir. Bu sisteme göre Özel Halk Otobüsleri İETT tarafından hazırlanan planlamaya göre yolcu taşıma hizmetini ifa ederken, İBB ise “Sabit Maliyet-Değişken Maliyet ve Performans Ödemesi” kalemlerinden oluşan aracın işletme performansına göre işletmecilere aylık hakediş ödeyecektir.
Ne yazık ki ÖTİS’e geçtikten sonra bizler yolcu taşıma sorumluluğumuzu eksiksiz yerine getirirken aylık hak edişlerimizin ödenmesinde aksaklıklar meydana gelmiştir. Pandemi ve ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik koşullar nedeniyle işletme temsilcileri olarak bu aksaklıkları çok da sorun etmedik ve görev ve sorumluluklarımızı bugüne kadar aksatmadan yerine getirdik. Ne yazık ki normalleşme sağlanmış olmasına rağmen, şu anda Haziran ve Temmuz ayı hak edişlerimiz hala ödenmemiş olup, Ağustos ayı hak ediş süreci de tamamlanmak üzeredir. Yani Eylül ayı başı itibariyle 3 aylık hak edişimiz birikmiş olmaktadır.
Araç yenileme, yakıt, yedek parça, bakım-onarım, temizlik ve personel giderleri işletmecinin sorumluluğundadır. İBB tarafından aylık hak edişlerimizin vaktinde ve tam olarak ödenmediği için tedarikçiler ve paydaşlarımıza olan borçlarımız biriktiği gibi vaktinde ödenmeyen borçların maliyeti de daha yüksek olmaktadır. Yeni araç taksitleri ödenemediği için firmalar bizlere araç vermekten kaçınmakta ve hacizler başlamak üzeredir. Ayrıca, Hak ediş ödemelerinin vaktinde yapılmaması ve aksaması şoför personel bulmamızı zorlaştırmakta ve sefer kayıplarının çoğalmasına neden olmaktadır.
Bugün yaşanan ekonomik şartlara göre zaten çok yetersiz hale gelmiş olan hak edişlerin vaktinde ve tam olarak ödenmemesi,çok tabi olarak araçların hizmete çıkamamasına neden olacaktır. Hak edişlerimizin vaktinde ve tam olarak ödenmemesi konusunda mevcut problemlerin çözülmemesi halindeyaklaşık 40 yıldan beri kesintisiz sürdürdüğümüz hizmet mecburen duracaktır.Bu bizim tercihimiz ve istediğimiz bir durum olmayıp ertelenebilir olmayan maliyetlerimizin karşılanamamasının doğal sonucudur. Nitekim geçtiğimiz günlerde bir Kooperatife bağlı 100 üzerinde aracı bulunan bir işletmeci yakıt bedellerini ödeyemediği için hizmeti durdurmak zorunda kalmıştır.
Kent içi toplu taşıma bir an dahi durdurulamayacak özellikte bir kamu hizmetidir. Özel Halk otobüsü işletmecileri bugüne kadar hep bu bilinçle davranmış ve vatandaş hizmetini önceleyerek her türlü fedakarlığı da göstermişlerdir. 3 aylık yakıt bedelinin birikmesini tolore edecek ek bir imkanımız yoktur. İETT’nin böyle bir sıkıntısı yoktur. Çünkü bütün maliyetleri İBB tarafından eksiksiz karşılanmaktadır. Konuyu ve bir çare bulunmaz ise bunun bugünlere geleceğini İBB ve İETT yetkilileriyle yaptığımız toplantılarda defalarca ifade ettik. Ancak her defasında “haklısınız” denilmesine rağmen bir çözüm bulunmayarak sabrı sürdürmemiz istendi. Lakin sabır mazotu olmayan aracı çalıştırabilmemize yetmedi.
ÖTİS Hak Edişlerinin ödenmesiyle alakalı olarak İETT ile yaptığımız Sözleşme de uygulama ayına ilişkin hak edişin müteakip (takip eden) en geç ayın 5. Ve 20. Günlerine kadar 2 taksit halinde ödeneceği hüküm altına alınmıştır. Buna göre bizim Ağustos ayı hak edişinin ilk taksidini içinde bulunduğumuz Eylül ayının başında almamız gerekmektedir. Bu soruna bir çözüm bulunamaması halinde yakıtsızlık nedeniyle hizmete çıkamayan araç sayısı çoğalacaktır. Bunun sorumlusu da asla biz olmayacağız. Bu duruma gelmiş olmaktan en fazla üzüntüyü biz duyuyoruz. Sorunları saha da en fazla biz yaşıyoruz. Hizmetin durması nedeniyle vatandaşlarımızın mağdur olmasından da yine en fazla biz üzüleceğiz. Ama artık tıkandık ve bitme noktasına geldik. Zaten her geçen gün kontrol edilemeyen bir hızla artan maliyetler nedeniyle Ocak 2022’den beri belirlenen sabit maliyet rakamları tükenme noktasına geldi ve performans ödemesini dahi bunun için kullanıyoruz ve şu anda tamamen kredi ile ayakta durmaya çalışıyoruz. Elbette bunun da bir sonu olacaktır.
Sonuç olarak ÖHO işletmecileri olarak biz yıllardan beri bu kente zevkle ve neşeyle hizmet verdik. İdarenin sorumluluğunda olduğu halde sahada yaşadığımız birçok sorunu, bize karşı yapılan haksızlıkları göğüsleyerek hizmetini devamını sağladık. Artık harç bitti. Bundan sonrası idarenin takdir ve tercihine kalmıştır. Bizim 2 haklı ve temel talebimiz var. Birisi Hakedişlerin vaktinde ve tam ödenmesi, diğeri ise Temmuz’dan geçerli olmak üzere ülke ekonomik gerçekleri çerçevesinde sabit maliyetlerimizin güncellenmesidir. Tekraren uyarıyorum. Bu iki talebimiz karşılanamaz ise bu iş yürüyemeyecektir. Bu bir görüş değil durumun tabi neticesi olacaktır.
ÖHO temsilcileri olarak bugüne kadar olduğu gibi iyimseriz ve umutluyuz. İdarenin kent hizmetini esas alarak bu sorunlarımıza olumlu yanıt vereceğini bekliyoruz. Sorunlar her zaman olur ve olacaktır. Tabi olan tarafların merkeze kent hizmetini koyarak bu sorunlara çözüm geliştirmeleri ve bunu yaparken de azami seviyede hassas olmalarıdır.
2022-2023 Eğitim sezonu yakında başlıyor. Ben şimdiden geleceğimiz olan öğrencilerimize başarılar ve kolaylıklar diliyorum. Şoför kardeşlerimizden de her zaman olduğu gibi öğrencilerimize karşı hoş görülerini sürdürmelerini, duraklarda ve yaya geçitlerinde her zamankinden daha dikkatli olmalarını bekliyor ve diliyorum.
Herkese kazasız, belasız hayırlı bir Eylül ayı diliyorum.
Facebook Yorum
Yorum Yazın