Halk Ulaşım Dergisi Ocak 2024 Sayısı >> Tıkla İndir
2019 yılı sonunda dönemin İETT Genel Müdürü Alper Kolukısa tarafından planlaması başlanılan sistemin adıydı ÖTİS. Hedeflenen; potansiyeli daha verimli kullanmaktı. Temeli ise otobüs esnafının değişken ve sabit maliyetlerini Büyükşehir’in karşılaması ve sabit maliyet üzerinden %50 kar payı kazandırmaktı. Bu planlama ile esnafın geliri güvence altına alınacak, İETT ise daha esnek planlama ile İstanbul’un her köşesine hizmet sunacaktı.
Oysa pandemi sebebi ile dense de ÖTİS, ÖTİS’siz doğdu. Değişken maliyetinden sabit maliyetine kadar her kalemi pazarın gerçeklerinden uzak hesaplandı. Halk otobüslerinin pandemi koşulları nedeni ile diye düşünülerek samimi yaklaşımı ve fedakarlığı 2024’e girene değin bir karşılık göremedi.
Sistemin matematiğine ters teklifler ile rakamlar ve tablolar oluşturmakla ÖTİS yaşayamaz. Bugün sabit maliyet rakamlarına bakılmak yerine ne rakam veriliyorsa tablo ona göre uyarlanıyor. Oysa yazılan rakamlara otobüs işleticiliği imkansız. Eğer ÖTİS dediğimiz, 2019’da maliyetlerin karşılanıp kar payı ödemesi ise şuan ÖTİS yok. Bugünkü durum pazarlık sistemi! Eğer ÖTİS var ise maliyet tablosu İETT’nin işletme maliyetleri üzerinden hesaplanmalıdır. Bu işin pazarlığı olmamalıdır. Sıfır otobüs fiyatı, kasko, trafik sigortası, personel maaşı, yedek parça ve bakım maliyetleri nettir. Bu rakamlar üzerinden pazarlık ÖTİS’in yapısına aykırıdır.
Kimileri “işleticilik imkansız” sözüme takılıp “bak arabalar yürüyor” diyebilir. Oysa otobüs filosu 2019 öncesinde 6 yaş ortalamasındayken şuan 10 yaşını geçmiş durumda. Yani araçlar aslında yürümüyor, sermayeyi tüketiyor.
2024 güncellemesi bir milat olabilir. Eğer ki ÖTİS dünyaya örnek olsun isteniyorsa maliyet tablosu yeniden hesaplansın. Doğru rakamlar ile İBB Meclisi’ne sunulsun maliyet tablosu. Pandemi bitti, artık kimse yolcu yok demesin. İETT verilerine göre 2022 yolculuk rakamından tam 57 Milyon yolculuk artışı yaşanmış 2023’te. İstanbul’da otobüs ile taşınan yolcu sayısı 1 Milyar 50 Milyon’a ulaştı.
Facebook Yorum
Yorum Yazın