Objektif Bakış

Halk Ulaşım Dergisi Eylül 2023

Özel Halk otobüs sektörünün yaklaşık 35 yıllık sürecinin içinde; ilk dönemlerinde esnaf, daha sonrasında ise yönetici sıfatı ile bulunmuş biri olarak Halk Ulaşım Dergimizde sizlerle sohbet edip fikir beyanında bulunmak istiyorum.

İstanbul özel halk otobüsleri olarak şuan yaşanan sıkıntıları herkes bilmektedir. Bunlar ne ilk ne de son olacaktır. Çünkü her dönemin kendine özel sıkıntıları olmuştur. Önemli olan problemleri çözme noktasında kamu ve özel sektör temsilcilerinin konulara objektif ve samimi yaklaşımlarıdır. Özellikle bu konuda çok farklı görüşler olsa da benim kanaatim İstanbul Büyükşehir bürokratlarının ve İETT Genel Müdürlüğü’ne çok kısa zaman önce atanan İrfan Demet ve ekibinin azimli, adaletli, objektif çalışma anlayışının özel halk otobüs esnafı için bir şans olduğunu belirtmek istiyorum. Özel halk otobüs temsilcileri olarak bizlerin de empati yaparak her şeyi kamuya mal etmeden öz eleştiri yaparak temsil noktasında yeterliliğimizi sorgulamamız gerekmektedir.

Yoğun Bir Mücadele Sürdürülüyor

Artık eski kavgacı, agresif, şovenist yönetici mantığından kendimizi arınmalıyız. Uzlaşmacı kamu-özel empati mantığını yorumlayarak diyalog yoluyla problemlerin büyük bir bölümünün çözüme kavuşacağına inanmaktayım.

Bildiğiniz üzere ülkemiz artık mahalli idareler seçim sürecinin içerisine girmiştir. Bu süreçlerin sektöre geçmiş tarihlerde de lehte ve aleyhte hep yansımaları olmuştur. Şuan İstanbul özel halk otobüsleri hakkedişlerinin gecikmesinde belediyelerin seçim bütçeleri oluşturması, eski iktidar dönemlerinde de bugünde hep bizleri mağdur etmektedir. Zamanında ödemelerin yapılması için özel halk otobüsleri yöneticileri olarak çok yoğun çaba sarf edildiğini belirtmek isterim.

Türkiye’de ki bütün özel halk otobüslerinin bölgesel bazda çok ciddi sıkıntıları olduğunu biliyoruz. Çözümü noktasında illerin Oda yönetimleri ve çatı kuruluşumuz olan TÖHOB bu konuda Ankara’da ciddi çalışma ve gayret göstermektedir.

Ülkemizin yaşadığı yüksek enflasyon, döviz kurlarının yükselmesi ve yakıta gelen aşırı zamlar mevcut hakediş rakamlarını tamamen eritmiştir. Özel halk otobüs esnafı artık bu şartlarda nefes alamayacak duruma gelmiştir.

İstanbul özel halk otobüsleri olarak önümüzde bekleyen en önemli konulardan biri ise ÖTİS Temmuz güncellemesi. Ayrıca Ocak 2024’te yapılması gereken ÖTİS sözleşmesidir. Yöneticiler olarak tüm mesaimizi buna harcamalıyız.

Belediyeler Denetçi Olmalı

Artık ülkemizde toplu taşıma işinden belediyeler sıyrılmalıdır. Belediyeler taşımacılık işinden çekilmelidir. Sadece denetim görevi yapması mahalli idareleri ekonomik anlamda rahatlatacaktır.

İstanbul’da İETT’nin bakım tarafını özelleştirmesi bana göre çok doğru bir adımdı. Çok iyi bir denetimle süreci başarılı bir şekilde devam ettirmekteler. Temennim bundan sonraki bakım ihalelerini garajlardaki araç sayısına göre yeni araç alımında firmalara yükleyerek çok ciddi ekonomik sıkıntıdan da kurtulmuş olacaktır.

Özel halk otobüsleri şuan çok ciddi şoför personel sıkıntısı yaşamaktadır. Maalesef yeni şoför adayları da yetiştirilememektedir. Bunun birçok nedeni var. Bunu ayrı bir platformda tartışabiliriz. Şuan çözüm olarak Türkiye’de bulunan yabancı uyruklu insanların yasal zemini hazırlanarak sektöre kazandırılması noktasında acil çözüm üretilmesi kaçınılmaz olmuştur.

Artık özel halk otobüs sektörü sürdürülebilir olması çok zorlaşmıştır. Bir taksi sermeyesinin %20’sini, minibüs %40’ını, özel halk otobüsü ise %130’unu araç değişimine vermektedir. Bu orantı özel halk otobüsü sektörünün maalesef her geçen gün daha kötüye gitmesine sebep olmaktadır.

İstanbul’da faaliyet gösteren özel halk otobüsü Esnaf Odası, şirketler, kooperatifler bu konularla ilgili koordinasyon içinde büyük gayretler sarf etmektedirler. Yöneticilerimize başarılar, esnaflarımıza hayırlı ve bol kazançlar dilerim.

Son sözümde buradan kamu ve özel halk otobüsleri yöneticilerimize “Tarih bir gün bizleri yaptıklarımız için değil, yapmadıklarımız için sorumlu tutacaktır.”