İstanbul’da köklü bir sistem değişimi yaşandı. Özel halk otobüslerinin yolcuya dayalı geliri son bularak km bazlı hakediş sistemi devreye girdi. Artık araçlar yaptıkları km üzerinden değişken maliyetlerini alırken sabit maliyetleri üzerinden de belli bir kar payı sahibi olacaklar. Kulağa hoş geliyor, umarım öyle de tatbiki olur.
Toplu ulaşım sadece yolcu gelirleri ile mevcut yapıda dönebilmesi gerçekten zor. Özellikle güvenli, konforlu ve sürdürülebilir bir iddia ile yola çıkacak yönetimlerin toplu ulaşımı yolcu gelirine dayandırması beklenemez. Çünkü yolcu geliri değişken, giderler ise sabittir. Gün içerisinde her bir aracın kaç yolcu alacağı asla bilinmez. Değişken tarifelerden dolayı yapılacak hasılat hesap edilemez. Bu sebeple İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun bu reformu doğru ve gerekli bir adımdır.
Yeni sistem doğru uygulanması halinde İstanbul’a büyük değer katacaktır. Yolcu memnuniyeti ve toplu taşıma kullanım oranları artacaktır. Verimlilik çok yukarılara taşınabilir. Lakin doğru uygulanamaz ise Büyükşehir’e altından kalkılmaz bir külfet oluşturacaktır. Büyükşehir’in batışı anlamına gelecek olan bir sisteme dönüşmemesi adına İETT’nin yükü çok fazla. Hat planlamaları çok doğru yapılmalı ve şoför eğitimlerine büyük önem verilmelidir. Unutulmamalı ki artık halk otobüs şoförleri de “Sarı” renkli otobüs sürüyor olacak ve vatandaş belediye şoförü olarak görecek. Ayrıca hat planlamalarından İETT çok işlevsel olmalı ve dolmuş, minibüs gibi aktörlere karşı sessiz kalmamalıdır. Aksi halde en verimli güzergahlar diğer aktörlerce ele geçirilecektir.
7 ay sonra sistemin başarılı sonuçlar verdiğini kaleme alabilme ümidiyle…
Facebook Yorum
Yorum Yazın