Tüm Özel Halk Otobüsleri Birliği Yönetim Kurulu, önceki yönetimden devraldığı görevi geldiği noktadan daha ileriye taşımaya ve birleştirici ve sorunlara çözüm üretmeye yönelik adımlar atmaya kararlıdır. Camiamızın sorunlarını biliyoruz ve çözmek için elimizden geleni yapıyoruz, yapacağız. Birlik ve beraberlik içerisinde tüm sorunları aşacağımıza inancımız tamdır. İki önemli sorunumuz ve çözüm önerilerimize gelince; 1-Kanun ve mevzuat eksikliği 2-Ücretsiz Taşıma
•Kanun ve Mevzuat Eksikliği
Birçok il ve ilçede Özel Halk Otobüsü, özel toplu taşıma aracı, özel halk minibüsü isimleri altında 5 farklı statüde belediyeler tarafından özel toplu taşıma hizmeti yaptırılmaktadır. Belediyeler el değiştirdiğinde ise olumsuz yaptırımlar ortaya çıkmaktadır. Her belediyenin farklı uygulamalarla çalışma şartlarını belirlediği Özel Halk Otobüsleri belli bir standarda bağlanmadığı sürece hizmet kalitesi ve mesleki duyarlılık sağlanamamaktadır. Uzun yıllardır belediyelerin yükünü alan, toplu taşımada ciddi zararlar eden belediyelere direk ve dolaylı katkı sağlayan esnaflarımızın hakları korunmalıdır.
Bu gerekçelerle; 5216 ve 5393 sayılı kanunlara yapılacak eklerle veya yeni bir çerçeve kanunla “Özel Halk Otobüsü işlettirmekte esas alınacak kriterler” başlığı altında Türkiye genelinde standart sağlayacak tedbirler alınmalıdır. 5 farklı statü; idari kararla ruhsat usulü, süresiz hat satın alma, minibüsten dönüştürme, imtiyaz devri ve hat kiralama yöntemiyle çalıştırma (ihale usulü) şeklindedir. Özel halk otobüslerinin gelecek belirsizliği ve endişesi vardır. Bu da hizmet kalitesini artırma, araç yenileme, yeni toplu taşıma teknolojileri ve modern toplu taşıma sistemine geçişlerde ciddi problemler doğurmakta, esnaflarımız uzun vadeli yatırım yapamamaktadır. (örneğin elektrikli otobüs, bakım ve depolama tesisleri, sosyal tesisler vb.)
Yapılacak düzenleme ile ticari araçlar içerisinde tahdit kapsamına alınmayan ancak hiçbir ticari araçta olmayan, devir ücreti, durak katılım payı, yolcu başına pay gibi gerek Belediyelere yapılan ödemeler gerekse gerçek usulde vergiye tabi olan Özel Halk Otobüsleri tahdit kapsamına mutlaka alınmalıdır. Böyle bir işlemde ne devletimizin ne de belediyelerin bir kaybı olmayacaktır. Belediyeler yine özel halk otobüsü işletmelerine hakim ve denetimde aktif kuruluşlar olmaya, Devletimiz de vergi almaya devam edecektir.
•Ücretsiz Taşıma
Türkiye’de hiçbir özel sektöre ücretsiz hizmet yaptırılmamaktadır. Bütün giderlerini kendileri karşılayan Özel Halk Otobüsü esnafları özellikle 65 yaş üzeri ve engelli kartlarının oranının @’a çekilmesiyle sayıları astronomik olarak artan ücretsiz taşıma nedeniyle son derece zor durumdadır. Devlet tarafından yaşlılar için aylık 800, 1000, 1330 TL. İllere göre değişen oranlarda gelir desteği vermektedir. Bu miktarlar günlük 16 binişe tekabül etmekte oysa bir araca günlük ortalama ücretsiz binen yolcu sayısı 175 – 325 arasındadır. Bu durumda gelir gider dengesini esnaflarımızın sağlaması mümkün değildir. Nitekim birçok esnafımız haciz ve icralarla mücadele etmektedir. Ayrıca bu kartların kullanımında ciddi suiistimaller tespit edilmiştir. Örneğin; 65 yaş kartı kullanan bir yolcumuzun elektronik sistemde yapılan tespitlere göre bir günde 32 defa toplu taşıma aracı kullandığı, engelli kartı kullanan yolcularımızın da koşarak gelip araca binerek engelli kartı gösterdikleri tespit edilmiştir. Hakkaniyet yönünden bakıldığında ise maddi durumu çok iyi olan ve milyonlarca liralık evlerde oturan serbest kart sahibi araçlarımızdan ücretsiz faydalanırken bu evlere temizliğe veya tamire giden işçilerden ücret alınmaktadır. Bu açıdan bakıldığında da uygulamanın çok adil olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu konudaki çözüm önerilerimiz;
- Ücretli, ücretsiz ayrımı yapılmaksızın bütün binişlere tek tip ücret uygulanması ve belediyelerin aradaki farkı sübvanse etmesi (Bursa Büyükşehir Belediyesi Modeli)
- Ücretsiz biniş kartı olanlar, kamu aracı olan illerde bu araçlardan faydalandırılmalı kamu aracı olmayan ve sadece Özel Halk Otobüsleriyle taşımacılık yapan illerde ise biniş başına destek verilmelidir.
- Gelir durumuna göre ücretsiz seyahat kartı verilmesi
- Engelli Serbest Biniş Kartı alabilme oranının yeniden `’a çıkartılması
- Ücretsiz seyahat hakkı verilenlere makul bir biniş ücreti belirlenmeli ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı veya Belediyeler tarafından bu tutar karşılanmalıdır.
- 65 yaş ve engelli serbest biniş kart sahiplerinin maaşlarına ulaşım desteği verilmeli ve yine belirlenecek makul bir ücretle seyahat etmeleri sağlanmalıdır.
- Saat ve biniş kotası konulması
- Türkiye’de yaşam süresi uzadığından gelir kriterine bakılarak 65-75 yaş arası, 75 yaş üzeri ise ücretsiz faydalandırılmalıdır.
Yapılacak bu iki düzenleme ile sektörümüzde kalite artacak, uygulama bütünlüğü sağlanacak ve eğitim, teknolojik donanım, kalifiye personel konularında Türkiye genelinde belirli bir standart oluşturulmasının önü açılacaktır. Ayrıca istihdama küçümsenmeyecek derecede katkı sağlayan, bakım, akaryakıt, yedek parça vb. şekillerde ekonomiye katkı sağlayan sektörümüz artık ayakta kalamaz hale gelmiştir. Bunun son örneği Eskişehir'dir. Zira 166 olan araç sayısı iflas ve iptaller nedeniyle 49'a kadar düşmüştür. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları ile şimdiye kadar; Özel Halk Otobüsü tanımının Karayolları trafik kanununa eklenmesi, Gelir desteği, Belediyelerin ücretsiz ve indirimli taşımayı desteklemesinin önünü açan Kanun, hasılat bazlı KDV ve Gelir Vergisi düzenlemesi gibi camiamız ile ilgili yapılan düzenlemeler son derece önemli ve gelecek için umut vericidir. Bu nedenlerle başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere, TBMM'de destekleyen diğer siyasi partilere ve emeği geçen herkese bir kez daha teşekkür ediyor, yukarıda açıkladığımız iki önemli sorunun da Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları ile çözüleceğine yürekten inanıyoruz.
Facebook Yorum
Yorum Yazın